تفاوت نبوت وامامت
نبوت، راهنمایی است و امامت، رهبری ختم نبوت به معنای ختم راهنمایی الهی است نه ختم رهبری الهی. راهنمایی، تنها جنبه آموزشی و تبلیغی دارد. اما رهبری، جنبه تحریک و سوق دادن و در راه انداختن است وظیفه نبی، تنها تبلیغ دین و نشان دادن راه است ( و ما علی الرسول الا البلاغ)
اما علاوه بر راهنمایی و ارشاد، سامان دادن، سازماندهی به قوای افراد، تشکل قدرت، تحریک اندیشه ها و تولید شوق و رغبت در آن ها و نیز بیداری خفتگان و ایجاد انگیزه برا ی نا شکفته ها به سوی سازندگی، در مفهوم رهبری داخل است.
به دیگر کلام : معنای رهبری، ایصال الی المطلوب،قیادت وامامت است.
در بینش امام رضا، امام شایسته و توانمند باید ضمن ارشاد و بیان احکام بر جریانات سیاسی و اجتماعی جامعه نیز رهبری و نظارت کند.
امام رضا(ع) در نشان دادن سیمای امامت و نقش پویای آن، تعبیری زیبا دارند، که چنین می فرمایند :
« ان الامامه اش الاسلام النامی و فرعه السامی »
همانا امامت ریشه اسلام بالنده و شاخه سر بلند آن است.
در این روایت، امام رضا (ع) امامت را به دو گونه معنا نموده، اول به عنوان، ریشه اسلام بالنده و دوم به عنوان شاخه فرازمند آن.
چنانکه در قرآن کریم ما این دو معنا را می توانیم ملاحظه نمائیم
« الم تر کیف حزب الله مثلا کلمه طیبه کشجره طیبه اصلها ثابت و فرعها فی السماء »
آیا ندیدی که خداوند چگونه مثل زده است؟ گفتار و اعتقاد پاکیزه ماننددرختی است که ریشه اش استوار و شاخه اش در آسمان است.
در تفسیر عباسی از امام محمد باقر(ع) و امام جعفر صادق (ع) درتبیین این آیه کریمه روایت شده است :
« یعنی النبی و الائمه من بعده، هم الاصل الثابت و الفرع الولایه، لمن دخل فیها »
مقصود از ریشه استوار، پیامبر اسلام (ص) و امامان پس از او هستند و مراد از شاخه، ولایت است برای کسی که در آن وارد شود.
با رجوع به کتب تفسیر کلمه طیبه در این آیه کریمه، در می یابیم که معنا و مفهوم آن می تواند شامل هر امر نیک و پر برکت، اعم از انسان و عقائد و اعمال او باشد.
مطابق این تفسیر، امامت هم به معنای رهبری امت و هدایت انسانها به کمال مطلوب می باشد و ریشه شجره طیبه توحید و اسلام ناب محمدی است و رهبران الهی خود تجسم امامتی با چنین مفهوم اند. و معنای دیگر آن، ولایت است که نتیجه دنباله روی کردن از رهبری و امامت امامان حق است.
بدین گونه، امتی که در چنین ولایت و رهبری الهی قرار گیرد، خود برای رهبری جوامع دیگر، امام و اسوه می شود و به مرتبه ای می رسد که قرآن کریم می فرماید :
« و کذلک جعلنا کم امه وسطا لتکنونوا شهداء علی الناس و یکون الرسول علیکم شهیدا»
و بدین گونه شما را امت میانه قرار دادیم، تا بر مردم گواه باشید و پیامبر برای شما گواه باشد.
نبوت، راهنمایی است و امامت، رهبری ختم نبوت به معنای ختم راهنمایی الهی است نه ختم رهبری الهی. راهنمایی، تنها جنبه آموزشی و تبلیغی دارد. اما رهبری، جنبه تحریک و سوق دادن و در راه انداختن است وظیفه نبی، تنها تبلیغ دین و نشان دادن راه است ( و ما علی الرسول الا البلاغ)
اما علاوه بر راهنمایی و ارشاد، سامان دادن، سازماندهی به قوای افراد، تشکل قدرت، تحریک اندیشه ها و تولید شوق و رغبت در آن ها و نیز بیداری خفتگان و ایجاد انگیزه برا ی نا شکفته ها به سوی سازندگی، در مفهوم رهبری داخل است.
به دیگر کلام : معنای رهبری، ایصال الی المطلوب،قیادت وامامت است.
در بینش امام رضا، امام شایسته و توانمند باید ضمن ارشاد و بیان احکام بر جریانات سیاسی و اجتماعی جامعه نیز رهبری و نظارت کند.
امام رضا(ع) در نشان دادن سیمای امامت و نقش پویای آن، تعبیری زیبا دارند، که چنین می فرمایند :
« ان الامامه اش الاسلام النامی و فرعه السامی »
همانا امامت ریشه اسلام بالنده و شاخه سر بلند آن است.
در این روایت، امام رضا (ع) امامت را به دو گونه معنا نموده، اول به عنوان، ریشه اسلام بالنده و دوم به عنوان شاخه فرازمند آن.
چنانکه در قرآن کریم ما این دو معنا را می توانیم ملاحظه نمائیم
« الم تر کیف حزب الله مثلا کلمه طیبه کشجره طیبه اصلها ثابت و فرعها فی السماء »
آیا ندیدی که خداوند چگونه مثل زده است؟ گفتار و اعتقاد پاکیزه ماننددرختی است که ریشه اش استوار و شاخه اش در آسمان است.
در تفسیر عباسی از امام محمد باقر(ع) و امام جعفر صادق (ع) درتبیین این آیه کریمه روایت شده است :
« یعنی النبی و الائمه من بعده، هم الاصل الثابت و الفرع الولایه، لمن دخل فیها »
مقصود از ریشه استوار، پیامبر اسلام (ص) و امامان پس از او هستند و مراد از شاخه، ولایت است برای کسی که در آن وارد شود.
با رجوع به کتب تفسیر کلمه طیبه در این آیه کریمه، در می یابیم که معنا و مفهوم آن می تواند شامل هر امر نیک و پر برکت، اعم از انسان و عقائد و اعمال او باشد.
مطابق این تفسیر، امامت هم به معنای رهبری امت و هدایت انسانها به کمال مطلوب می باشد و ریشه شجره طیبه توحید و اسلام ناب محمدی است و رهبران الهی خود تجسم امامتی با چنین مفهوم اند. و معنای دیگر آن، ولایت است که نتیجه دنباله روی کردن از رهبری و امامت امامان حق است.
بدین گونه، امتی که در چنین ولایت و رهبری الهی قرار گیرد، خود برای رهبری جوامع دیگر، امام و اسوه می شود و به مرتبه ای می رسد که قرآن کریم می فرماید :
« و کذلک جعلنا کم امه وسطا لتکنونوا شهداء علی الناس و یکون الرسول علیکم شهیدا»
و بدین گونه شما را امت میانه قرار دادیم، تا بر مردم گواه باشید و پیامبر برای شما گواه باشد.
